Promieniowanie UV – czym jest?
Promieniowanie UV to fale ultrafioletowe, fale promieniowania elektromagnetycznego emitowane przez Słońce, które docierają do powierzchni naszej planety. Wpływ promieniowania UV na skórę i cały nasz organizm jest ogromny. Promieniowanie słoneczne ze względu na długość fal dzieli się na trzy grupy: promieniowanie UVA, UVB, UVC. Każdy z rodzajów promieniowania UV wpływa na nas w nieco inny sposób.
Indeks UV – dlaczego warto go sprawdzać?
Indeks UV wyraża zanotowaną lub przewidywaną intensywność promieniowania ultrafioletowego w danym dniu i obszarze. Skala indeksu podzielona jest na 5 kategorii i waha się od 0-2 (niski) do 11+ (ekstremalnie wysoki). Śledzenie informacji na temat dziennego indeksu UV pomaga nam podjąć odpowiednie środki ostrożności i ochrony przeciwsłonecznej. Niezależnie od poziomu promieniowania uv warto stosować kosmetyki ochronne z filtrami SPF, aby zapewnić skórze odpowiednią ochronę.
Rodzaje promieniowania UV – czym się różnią?
Promienie ultrafioletowe to promieniowanie elektromagnetyczne, którego długość fali waha się od 100 do 400 nm. Promieniowanie UV stanowi część promieniowania słonecznego. Możemy wyszczególnić 3 pasma promieniowania:
Promienie UVB
- Są to fale o długiści 280-320 nm i stanowią ono około 3-5 % promieniowania uv. Większa intensywność promieniowania odbywa się w okresie letnim. Promieniowanie UVB oddziałuje na głębokie warstwy naskórka i odpowiada za powstawanie opalenizny, nasilenie objawów trądziku różowatego, a także złośliwych nowotworów skóry. Promieniowanie UV typu B przyczynia się również do syntezy witaminy D w skórze.
Promienie UVA
- Promieniowanie UVA o zakresie 320-400 nm stanowi 95% całego promieniowania. Jego nasilenie jest niezmienne niezależnie od pory roku, dociera do powierzchni ziemi przez chmury, przenika także przez szyby okienne i samochodowe. Promieniowanie UVA dociera do głębokich warstw skóry, takich jak skóra właściwa, a także do tkanki podskórnej. Dawka promieniowania UVA absorbowana do tkanki podskórnej tworzy nieodwracalne uszkodzenia włókien kolagenowych, a nawet modyfikację dna komórek skóry. Odpowiada za nadmierne rogowacenie skóry i przedwczesne starzenie się skóry.
Promienie UVC
- Promieniowanie UVC w zakresie 100-280 nm nie dociera do powierzchni Ziemi ponieważ w całości jest pochłaniane przez warstwę ozonową atmosfery. Negatywnymi skutkami promieniowania UV C jest wnikanie w rogówkę oka, powodując zaburzenia funkcji oka i zapalenie spojówek.
Negatywne skutki ekspozycji skóry na promienie UV
Negatywne skutki promieniowania uv na skórę możemy podzielić na wczesne i późne reakcje.
Pierwszym zauważalnym efektem oddziaływania promieniowania ultrafioletowego na skórę jest zaczerwienienie skóry i oparzenia słoneczne. Największe nasilenie rumienia występuje zwykle po 12-24h od ekspozycji na słońce. Następstwem rumienia jest pogrubienie i złuszczanie się naskórka. W ciężkich przypadkach oparzeń słonecznych mogą wystąpić także nudności, wymioty, bóle głowy a także podwyższona temperatura ciała. Po ekspozycji na słońce zauważalny jest spadek odporności immunologicznej.
Do wczesnych reakcji zaliczamy również pojawianie się rozszerzonych naczyń krwionośnych, a w następstwie powstawanie rumienia. Pod wpływem promieniowania UVA dochodzi do przerostu gruczołów łojowych czego efektem jest pojawianie się na skórze zaskórników i brodawek łojotokowych.
Jakie choroby skóry mogą powodować promienie słoneczne?
Późne reakcje na promieniowanie ultrafioletowe dotyczą uszkodzeń skóry na poziomie molekularnym i biochemicznym. Za odległe skutki odpowiedzialne jest głównie UVA. Promieniowanie to oddziałuje przez cały rok, niezależnie od pory roku czy nasłonecznienia i dociera głęboko do skóry właściwej, a nawet jest odpowiedzialne za zaburzanie funkcji tkanki łącznej. Do najgroźniejszych działań promieniowania uva i uvb należy powstawanie nowotworów skóry. Według badań zaledwie kilkukrotne poparzenie skóry w dzieciństwie zwiększa ryzyko nowotworów skóry w tym czerniaka.
Do negatywnych skutków promieniowania zaliczamy również przyspieszone starzenie skóry. Fotostarzenie skóry, za które odpowiada głównie promieniowanie UVA przyczynia się do zwiększonej produkcji wolnych rodników.
Powstawanie zmarszczek, a promieniowanie ultrafioletowe
Nadmierna ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe uva i uvb jest jedną z głównych przyczyn starzenia się skóry. Promienie słoneczne sprzyjają uszkodzeniu komórek skóry właściwej oraz inicjują stres oksydacyjny, wpływając na przyspieszone starzenie się skóry.
Przebarwienia na skórze – najpopularniejszy skutek uboczny promieni słonecznych
Kolejnym efektem ubocznym promieniowania UVA i UVB na skórę jest uszkodzenie melanocytów, czyli komórek produkujących barwnik. Skutkuje to nierównomiernym gromadzeniem się melaniny w komórkach skóry i postawaniu przebarwień. Przebarwienia można podzielić na naskórkowe, skórne oraz mieszane, ich nasilenie uzależnione jest od fototypu skóry. Do zmian, które uwidaczniają się w krótkim czasie od ekspozycji zaliczamy piegi i ostudę.
Zalety oddziaływania promieni słonecznych na skórę – czy istnieją jakieś?
Do pozytywnych skutków promieniowania UV na skórę zaliczamy między innymi:
- promieniowanie ultrafioletowe jest niezbędne do syntezy witaminy D3, która jest odpowiedzialna za m. in prawidłową pracę systemu immunologicznego, mocne kości i zęby, pracę mięśni.
- naturalne promieniowanie UV może przyczynić się również do łagodzenia zmian skórnych w przebiegu schorzeń dermatologicznych takich jak łuszczyca czy AZS.
Jak chronić skórę przed promieniowaniem UV?
Przed szkodliwym promieniowaniem uv powinniśmy chronić skórę przez cały rok, nie tylko latem. Przedstawiamy kilka skutecznych wskazówek jak ochronić skórę przed szkodliwym działaniem słońca.
- Aplikacja kremów z wysokiem faktorem – 30 lub 50 SPF niezależnie od pory dnia czy roku. Podczas aplikacji należy równomiernie nałożyć preparat z uwzględnieniem okolicy oczu, małżowin usznych, szyji, ust itp.
- Krem z filtrem należy nakładać na 20-30 min przed ekspozycją na słońce.
- Warto aplikować serum z witaminą C pod krem z filtrem ponieważ to połączenie potęguje działanie antyoksydacyjne i wzmacnia ochronę skóry przed promieniowaniem ultrafioletowym.
- Reaplikacja kremu z filtrem w ciągu dnia – aby ochrona przeciwsłoneczna była skuteczna produkt powinien być aplikowany na skórę co 2-3 godziny oraz po każdej kąpieli w basenie czy morzu.
- Należy unikać bezpośredniej ekspozycji na słońce zwłaszcza w godzinach między 10 a 15 gdy promieniowanie ultrafioletowe jest najmocniejsze.
- Noszenie odzieży, nakrycia głowy oraz okularów z filtrem UV
Skutki promieniowania UV – czy można je odwrócić?
Poparzenia słoneczne powstałe po bezpośredniej ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe bez ochrony SPF można bardzo szybko zminimalizować. Należy nałożyć piankę lub maść z panthenolem, a następnie rozpocząć w gabinecie naświetlanie skóry lampą przyspieszającą regeneracje skóry.
Wpływ promieniowania uv na skórę jest długoletni, powoduje zaburzenia górnej warstwy skóry właściwej, wywołuje stres oksydacyjny, utrwalenie rumienia, wzmaga procesy starzenia się skóry. Aby odwrócić efekty promieniowania uv na skórę, należy udać się do gabinetu medycyny estetycznej i kosmetologii. Konieczna jest seria zabiegów, mających na celu rozjaśnić przebarwienia wynikających z ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe, zamknąć rozszerzane naczynia krwionośne i rumień. Istnieją zabiegi przebudowujące i ujędrniające, zmniejszające fotostarzenie skóry i cofające jego skutki.
W kolejnych latach należy kontrolować pojawianie się nowych przebarwień i narośli, aby wyeliminować rozwój złośliwych nowotworowych zmian skórnych. Należy udać się do dermatologa, który rozpozna nowotwory skóry przy użyciu dermatoskopu.
Najlepsze zabiegi na uszkodzenia skóry przez promieniowanie UV
Zabiegi które mogą odwrócić negatywne efekty promieniowania ultrafioletowego uzależnione są od problemu skóry. Głównym z nich są przebarwienia, zmarszczki oraz wiotkość skóry, wynikająca z uszkodzenia włókien kolagenowych. Promieniowanie uv nazywane też „promieniowanie nadfioletowe” ma duży wpływ na skórę. Warto przyjrzeć się medycynie prewencyjnej – zabiegi stymulujące zagęszczanie skóry oraz rozpocząć regularne używanie kremu z filtrem. Chroni on przed szkodliwym promieniowaniem uva i uvb.
- Mikronakłucia – zabiegi wykorzystujące moc uszkodzenia skóry, przebudowują ją, zagęszczają. Dzięki użytym koktajlom podczas zabiegu, możemy rozjaśniać przebarwienia.
- Laseroterapia – w zależności od problemu, po uprzedniej konsultacji możemy zamknąć rozszerzone naczynia, oraz rozjaśniać przebarwienia
- Fotoodmładzanie – zabiegi stymulujące do przebudowy i rozjaśniające skórę
Z wymienionych wyżej zabiegów możesz skorzystać w Velvet Clinic – sprawdź naszą ofertę i skontaktuj się z naszymi specjalistami w celu wybrania najlepszego zabiegu dla siebie.
Wpływ promieniowania UV na skórę – podsumowanie
Narażając skórę na światło słoneczne bez kremu z filtrem spf 50 musimy liczyć się z tym, że promieniowanie uv wpływa negatywnie na wiele procesów w naszej skórze. Zaczynając od stresu oksydacyjnego, uszkodzenia komórek barwnikowych, degradacji włókien budulcowych, po nowotwory skóry. Są różne rodzaje promieniowania uv, mający różny wpływ na skórę. Promieniowanie uvb odpowiada za syntezę witaminy d, oraz opaleniznę, działając onkogennie. Promieniowanie uva uszkadza komórki skóry, przyspiesza starzenie się skóry, wzmaga rumień i powoduje przebarwienia. Promieniowanie uvc mimo iż nie dociera do ziemi, może mieć negatywny wpływ na choroby oczu.
Przed ekspozycją latem na promieniowanie uv należy pamiętać o kremie z wysokim faktorem oraz kapeluszem chroniącym twarz, ramiona i uszy.
Zabiegi z zakresu kosmetologii odwracają procesy degeneracyjne, zamykają rozszerzone naczynia, eliminują przebarwienia, oraz zagęszczają wiotką skórę.
